Herb Stowarzyszenia Wychowanków Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu.

Wojciech z Brudzewa
(ok. 1445 - ?)

Wojciech z Brudzewa w Krakowie i Wilnie

      Wśród całej plejady ludzi godnych lepszego poznania, a żyjących w piętnastowiecznym Krakowie widnieje postać Wojciecha z Brudzewa. Była to umysłowość wybitna, erudyta, zagłębiony w najbardziej skomplikowanych problemach astronomii... Tak pisze o tej postaci Tadeusz Rójek w książce "Sławni i nieznani", po lekturze której postanowiłem przypomnieć naszym czytelnikom postać wybitnego nauczyciela krakowskiego, pochodzącego z Ziemi Kaliskiej.

     Wojciech z Brudzewa urodził się ok. 1445 r. Skąpe są wiadomości o jego życiu rodzinnym. Wiadomo tylko, że jako 23-letni młodzieniec zapisał się do Akademii Krakowskiej, i z tą uczelnią związany był niemal przez całe życie. Był dziekanem, piastował urząd prokuratora (co oznaczało zarządzanie majątkiem Akademii), był też przełożonym bursy zwanej węgierską, zamieszkanej przez Węgrów studiujących w Krakowie,

     Wojciech z Brudzewa zapisał się w historii nauki polskiej przede wszystkim jako nauczyciel. W Akademii krakowskiej olśniewał słuchaczy niezwykłą znajomością literatury, uczył matematyki i astronomii. Gdy w 1490 r. został bakałarzem teologii wykładał także filozofię Arystotelesa. Tych wykładów słuchał też Mikołaj Kopernik. Zasługą Wojciecha z Brudzewa, który podpisywał się "de Brudzewo", było przede wszystkim unowocześnienie nauki astronomii przez wprowadzenie najnowszych podręczników.

     Do najcenniejszych dzieł jego autorstwa należy "Commentum planetarium in theoricas Georgii Purbachii", dzieło wydane w Mediolanie przez jego ucznia Jana Ottona de Kraceusae.

     Do grona uczniów Brudzewskiego - poza Kopernikiem - należeli także: matematyk Bernard Wapolski, Mikołaj z Szadka - autor wielu prac astrologicznych, poeta niemiecki i propagator idei Odrodzenia Konrad Celts, który w Krakowie założył pierwsze w Europie Środkowej towarzystwo literackie Sodalitas Litterana Vistulana. Wojciech z Brudzewa w swoich pracach, poświęconych astronomii, dopuszczał możliwość obrotu ziemi dookoła słońca...

     W roku 1459 - z polecenia kardynała Fryderyka Jagiellończyka - Wojciech z Brudzewa wyjechał do Wilna, na dwór Aleksandra - wielkiego księcia litewskiego. Tutaj, jako sekretarz wielkiego księcia, spełniał też misje dyplomatyczne. Jedna z najważniejszych - to rokowania z carem moskiewskim Iwanem Groźnym. Tutaj w Wilnie napisał traktat pt. Conciliator, którego oryginału dotąd nie udało się odnaleźć.

     Wojciech z Brudzewa zmarł w Wilnie. Dokładna data jego zgonu nie jest znana. Niektóre źródła podają, że zmarł w wieku 50 lat.

Zbigniew Lenartowicz
"Kaliszanie w Warszawie" nr 32/33 2002


 Powered by Microsoft BackOffice LOGO MS INTERNET EXPLORERFPCREATED.GIF (9866 bytes)


Twórcą i sponsorem stron internetowych Ziemi Kaliskiej  jest firma rodzinna - Zakład Informatyki i Elektroniki MIKROSAT,
62-800 Kalisz, ul. Sułkowskiego 2, tel. (0-62) 7671842 w osobach Krzysztofa Płocińskiego  
- właściciela, oraz dzieci: Mateusza, Szymona i Marii Płocińskich, e-mail: kplocinski@mikrosat.com.pl.

 Wszystkie opublikowane materiały można wykorzystywać w każdy godny sposób pod warunkiem podania źródła.
Š 1996-2001 by Krzysztof Płociński i rodzina.